Je me renseigne sur le cancer du péritoine.

publicité
Jemerenseignesurle
cancerdupéritoine.
CentreFrançoisBACLESSE-CAEN
Adressedusite:www.docvadis.fr/oncologie-baclesse
Onentendsouventparlerdecancerdupéritoineoude"carcinosepéritonéale".Cette
appellationrecouvreplusieurssituationsdontl'origine,l'évolutionetlestraitementssont
différents.
Lepéritoine:qu'estcequec'est?
Lorsquel'onfaitunpaquet-cadeau,ontapissel'intérieurdelaboîte,onemballe
chaqueobjetavecdupapierdesoie,puisl'onrecouvreletoutavecplusieurs
couchesdepapieravantderefermerlaboîte.
Laboîteestlacavitédel'abdomen;lesobjetssonttouslesorganescontenus
dansleventre:estomac,intestin,colon,foie,rate,utérus.Lepéritoine,c'estle
papierdesoiequiemballetout;ilest,enfait,continucommes'ils'agissait
d'uneseulefeuilledepapierquiauraitserviàtoutemballer;sasurfaceest
supérieureàcelledelatotalitédelapeau.Lereplipéritonéalquirecouvre
l'ensembleestappelé"épiploon",ilestattachéàl'estomacetcolléàlapartie
moyenneducolon.Lacavitépéritonéaleestl'espacesituédanslaboîteentre
lesdiversobjets.
Certainsorganes,situésaufonddelaboîte,nesontpasemballés:cesontles
organesrétro-péritonéaux:pancréas,reins,aorte,veinecaveetganglions,
vessieetrectum.Lesseulsorganesquisetrouventdanslacavitéabdominale
sansêtrerecouvertsdepéritoinesontl'extrémitédestrompesetlesovaires
chezlafemme.
Lepéritoine:àquoiçasert?commentçamarche?
Lepéritoineestuntissuderecouvrementforméd'uneseulecouchedecellules
avecdessystèmesd'adhésionforteentreelles.Iljouelerôledetissude
défenseetdeprotection,enparticulierdanslesmaladiesinfectieuses
(péritonite).Iladescapacitésderéparationextrêmementimportantesqui
peuventmêmedonner,aprèsuneinterventionchirurgicaleouuneinfection
desaccolementsentrelesdifférentséléments(bridesouadhérences
digestives).
Ilya,defaçonnormale,toujoursunpeudeliquidedanslacavitépéritonéale.
Dèsquelepéritoineestirritéparuneinfectionoulecancerlaproductionde
liquideestplusimportante:c'estl'ascite.Cetteprésenceexcessivedeliquide
dansl'abdomenpeutsevoiraussiencasdevariationdespressionsdansles
vaisseauxsanguinsdufoie:cirrhosehépatiqueouinsuffisancecardiaque.La
circulationduliquidecontenudanslacavitépéritonéalesefaitenremontantà
partirdubasdel'abdomen(cul-de-sacdeDouglas)verslescôtés(gouttières
coliques)pourêtrerésorbéauniveaudesveinesdelapartiehautedufoie.
Cettecapacitédeproduireetderésorberduliquideestutiliséedanscertains
traitementsdel'insuffisancerénale.
Lecancerdupéritoine:qu'estcequec'est?
Leplussouvent,lecancerdupéritoineestladissémination,auniveaudela
cavitépéritonéale,decellulescancéreusesissuesd'undesorganes
abdominaux.Chezlafemme,l'originedeloinlaplusfréquenteenestlecancer
del'ovaire.Dansd'autrescas,ils'agiradeladisséminationaupéritoinede
cancerdutubedigestif:colon,rectum,estomac,oumêmed'organesquine
sontpasemballésparlepéritoine:pancréasetplusrarementsituéshorsde
l'abdomen:sein,poumon
Plusrarement,lepéritoinepeut,lui-même,subirunetransformation
cancéreuse,onl'appellealorscancerprimitifpéritonéal.Chezlafemme,letype
decettetumeur,sonévolutionetsontraitementressemblentbeaucoupau
cancerdel'ovaire.
Encoreplusrarement,ilpourras'agird'un"mésothéliomepéritonéal"quiestla
localisationabdominaledelamaladieliéeàl'amiante.
Commentpeutévoluerlecancerdupéritoine?
L'évolutionducancerprimitifdupéritoineestlamêmequecelleducancerde
l'ovaire.L'irritationpéritonéaleliéeàlaprésencedecellulescancéreusesva
entraînerl'apparitiond'uneascite.Laprésencedetumeursdeplusenplus
volumineusessurlessegmentsdutubedigestifvaprogressivementgênerle
fonctionnementintestinalpouraboutiràuneocclusionchronique.Latumeur
peutégalementsedisséminerhorsdel'abdomenàl'intérieurdufoie,dela
plèvre,despoumons.
Lorsquelestumeurspéritonéalessontlesmétastasesd'uncancerd'autre
origine(colon,rectum,utérus,estomac,pancréas)toutdépenddel'évolution
delamaladieprimitivemaisleslocalisationspéritonéalesvontévoluerpourleur
proprecompteetperturberletransitintestinal.Danscertainscasdecancers
ducolonoudel'appendice,l'asciteestépaissecommedelagelée(ascite
gélatineuse).
Quelssontlestraitementsducancerdupéritoine?
Untraitementcombinéparchirurgieetchimiothérapieestseulcapabledevenir
àboutd'unecarcinosepéritonéale.
Lachirurgieapourbutd'enleverlemaximumdelésionsnichéesàlasurfacedu
péritoineetdesdifférentsorganesdel'abdomen.Ellenécessite,danscertains
cas,l'ablationd'organes:segmentsdutubedigestif,appendice,vésicule,rate
parexemple,utérusetovairesquandl'origineestuncancerdel'ovaire.
Lachimiothérapievientencomplémentpourdétruirelescellulesquin'ontpas
étéenlevéesparlachirurgie.Leprotocoleactuellementutilisédanslescancers
dupéritoineprimitifsousecondairesàuncancerovarienassociedeux
médicamentslecarboplatineetlepaclitaxel(Taxol®).Engénéral,sixcuresde
cetteassociationsontréaliséesavecunintervallede3semainesentrechaque
cure.
Danscertainscas,latumeurestsensibleàdestraitementsanti-hormonaux
quel'onutiliserasoitàlaplacedelachimiothérapie,soitenrelaisaprèsle
traitement.
Qu'estcequelachimiothérapieintrapéritonéale?
Pourobteniruneplusforteconcentrationmédicamenteusedirectementau
contactdescellulestumoralesgrefféessurlepéritoine,onpeutmettre
certainsproduitsdechimiothérapiedirectementdanslacavitépéritonéaleà
l'aided'uncathéterspécialàtraverslaparoiabdominale.Lesmédicaments
serontprogressivementrésorbésetaurontégalementuneffetgénéral.
Actuellement,cetraitementestsurtoutproposé,parcertaineséquipes,dansle
cadred'essaisthérapeutiques.
LaCHIP:qu'estcequec'est?
LaCHIPouChimio-HyperthermieIntrapéritonéalePeropératoireestune
techniquenouvellequifaitencorel'objetderecherches.Elleconsisteàréaliser
aucoursd'unemêmeinterventionchirurgicale,l'ablationdetouteslestumeurs
dupéritoine,parfoisdesorganesoudessegmentsdutubedigestifquisont
atteintsparlamaladieetd'administrerdelachimiothérapiedanslacavité
péritonéalependantuntempsdonné.Pouraugmentersonefficacité,les
produitsdeperfusiondechimiothérapiesontchauffésà40°.
Ils'agitd'unetechniquelourde–l'ensembledel'interventiondureplusde6
heures–quinécessiteunappareillagespécifiqueetquin'estpratiquéeque
danscertainscentres.Elleestsurtoutdestinéeautraitementdecertaines
carcinosespéritonéalessecondairesàdescancersducolon(ascite
gélatineuse).Desétudessontencourspourl'utiliserdanslecancerdel'ovaire.
Letraitementdesdifférentesformesdecancerdupéritoinefait
appelàdestechniquescombinéesdechirurgie,de
chimiothérapieet,parfoisderadiothérapie.Ilesttrèsimportant
quelapriseenchargesefassepardesmédecinsquiont
l'habitudedetravaillerensemble.Lesrésultatsdestraitements
sontd'autantmeilleursquel'équipeaplusd'expérienceet
s'occuped'unplusgrandnombredepatients.
Téléchargement