Cancer du pancréas : je m`informe

publicité
Cancerdupancréas:je
m'informe
Gastro-entérologuesdelacliniqueSaint-Hilaire
Adressedusite:www.docvadis.fr/gastro-enterologue-sainthilaire-rouen
Validépar
leComitéScientifiqueOncologie
Lecancerdupancréasestrelativementrareetconcernegénéralementdeshommesde
plusde65ans.Ilestimportantdeconsulterdèslespremierssignessuspects.
Qu’est-cequ’uncancerdupancréas?
Lepancréasestunorganeenfouidansl’abdomen,derrièrel’estomacet
contrel’intestin,ettraversépardemultiplesvaisseauxsanguinset
lymphatiques.Ilmesureenviron15centimètresdelongavectroisparties
nommées«tête»,«corps»et«queue».Lepancréasaideladigestiondes
graissesenproduisantdesenzymesdigestivesquisontdéverséesdans
l’intestin(fonctionditeexocrine)etfabriquedesmolécules,appeléeshormones
pancréatiques,quijouentnotammentunrôlemajeurdanslarégulationdutaux
desucredanslesang(fonctionditeendocrine).
Lamajoritédescancersdupancréassedéveloppeàpartirdecellules
exocrines.Dans9cassur10,ils’agitd’unadénocarcinome.Nousne
parleronspasicidescancersissusdescellulesendocrines(tumeursneuroendocrines)quisontmoinsfréquentsetsonttraitésdefaçondifférente.
Cetteillustrationpermetdelocaliserlesorganesprochesdupancréasetde
comprendrel’extensionpossibledececanceretlachirurgieenvisagée.
Commentsemanifesteuncancerdupancréas?
Lessignesoulessymptômesquipeuventvousalertersont:
Unecolorationjaunedelapeau,appeléejaunisseouictère.
Desurinesfoncées,dessellesdécoloréesetdesdémangeaisons
cutanées.
Desdouleursabdominalesducôtégauche,desdouleursdorsales.
Unamaigrissementrapide.
D’autressignessontparfoisprésentscommedesvomissements,des
diarrhées,ungonflementetdesdouleursdansunejambe,indicatricesd’une
phlébite.
Commentétablit-onlediagnosticdecancerdu
pancréas?
Lediagnosticestgénéralementétabliparuneimageriemédicale(échographie,
échoendoscopie,IRMouscanner)quirévèlelaprésenced’unetumeur.
Uneanalyseaumicroscopedescellulesdelatumeurconfirmeensuiteleur
naturecancéreuse.L’analysedescellulesestleplussouventeffectuéesurun
échantillondetissu(unebiopsie)prélevéaucoursd’uneécho-endoscopie.Cet
examenestréalisésousanesthésiegénérale.Unanesthésisteprendraalors
connaissancedevosantécédentsmédicauxetvousinformeradesrisqueslors
d’uneconsultationpré-anesthésique.Sil’équipemédicalen’aaucundoutesur
lanaturecancéreusedelatumeuretquecelle-ciestopérable,l’analysedes
cellulesesteffectuéesurlapartiedupancréasretiréeparlechirurgien.
Lemédecindresseensuiteunbilandelamaladie.Ilutilisedestechniques
d’imagerieetéventuellementdesrésultatsdebiopsiespourétablirsilecancer
s’estétenduauxganglionsavoisinantsouversd’autresorganes(foie,
péritoine,poumons,ganglions…)formantainsidesmétastases.Ildéterminera
ensuitelestadedevotrecancerenfonctiondesonextension.Lestade0dela
classificationinternationaleTNMcaractériseuncanceravecunetumeurtrès
superficielle,sansatteinteganglionnaireetsansmétastase,etlestadeIV,un
canceravecdesmétastasesdistantesdupancréas.Lapriseencharge
médicaleetlepronosticdépendrontnotammentdecestade.
Votremédecinvousprescriraéventuellementunbilansanguinafinderepérer
certainesanomaliesbiologiquesetundosagedesmarqueurstumoraux,
moléculeslibéréesparlescellulescancéreuses(ACEouCA19.9),quipeuvent
avoirunintérêtdanslesuividelamaladie.
Quelssontlestraitementspossibles?
Letraitementestdécidélorsd’uneréuniondeconcertationpluridisciplinaire
(RCP)quiréunitdenombreuxpraticiensintervenantdanslediagnosticetla
priseenchargedevotremaladie,etadaptéenfonctiondutypedecancer,de
sonstadeetdevotreétatdesanté.
Chirurgie:l’ablationdupancréas(pancréatectomie)estenvisagée
lorsquelecancerestpeuévoluélocalement,qu’iln’yapasdemétastases
etquevotreétatdesantélepermet.Lechirurgienadapteralaprocédure
enfonctiondelazoneatteinte.L’ablationpeutêtrepartielleou
exceptionnellementtotale,complétéeparuneablationd’autresorganes
proches(vésiculebiliaire,partiedel’estomacoudel’intestin,ganglions,
rate…)etsuivie,sinécessaire,d’unereconstructionpourrétablirla
circulationdigestiveoucelledelabile.
L’opérationestréaliséesousanesthésiegénérale.Unanesthésiste
prendraconnaissanceaupréalabledevosantécédentsmédicauxet
chirurgicauxetvousinformeradesrisqueslorsd’uneconsultationpréanesthésique.L’interventionnécessiteunehospitalisationde2à3
semaines.Descomplicationspeuventsurvenirjusteaprèsl’intervention
oudanslessemainesquisuivent(hémorragies,infection,fuitedeliquide
digestif…).Consultezenurgencesivousressentezdesdouleursouêtes
fiévreux.
Chimiothérapieetradiothérapie:Lachimiothérapieciblelacroissance
detouteslescellulescancéreusestandisquelaradiothérapieutilisedes
rayonsquiontuneactionlocalisée.Cesthérapiespeuventêtre
envisagéesàlasuited’unechirurgiepourdétruireleséventuellescellules
cancéreusesrésiduellesetdiminuerlerisquederécidive.Lorsquele
cancerestinopérable,ellesontpourobjectifderéduirelatailledela
tumeuretsonimpactsurvotreorganisme.Parfois,ellesrendentalors
possibleuneinterventionchirurgicale.
Thérapiesciblées:Plusieursthérapiescibléessontàl’étudepourle
traitementducancerdupancréas.
Posedeprothèses:Lorsquelatumeurnepeutpasêtreenlevée,elle
peutexercerunepressionsurlecanalcholédoquequiconduitlabileou
bloquerletransitintestinalauniveaududuodénum.Laposedeprothèse
biliaireouduodénaleestalorsnécessaireetsefaitsousanesthésie
générale,leplussouventenutilisantunendoscope.Unanesthésistevous
informeradesrisquesdel’anesthésie.Lescomplicationsdel’intervention
sontpeufréquentes.
Traitementdeladouleur:Desmédicamentsouuntraitementlocal
(alcoolisationduplexuscœliaque,radiothérapie)sontsusceptiblesde
soulagerladouleurliéeaucancer.
Quelseramonsuivi?
Vousserezsuivirégulièrement.Votremédecinprendraenchargeles
éventuellesconséquencesdelamaladieetdestraitements(douleurs,fatigue,
troublesalimentairesetdigestifs,troublespsychologiques,diabète…).Ilpeut
vousadresseràdifférentsspécialistes:assistantsocial,diététicien,
psychologue,spécialistedeladouleur.Ilvousprescrirasinécessairedes
extraitspancréatiquesàavaleraumomentdesrepaspourfaciliterladigestion
desalimentsoudescomplémentsnutritionnelshypercaloriquessivous
maigrissezdefaçontropimportante.
Letabagismeestleprincipalfacteurquiaugmentelaprobabilité
d’apparitiond’uncancerdupancréas.Ilmultipliepartroislerisque.
Téléchargement