L`EMDR

publicité
EMDR
(Eye-MovementDesensitizationandReprocessing)
L’EMDRestuneméthodepsychothérapeutiquetoutparticulièrementefficace.Elleestla
seule,aveclesthérapiescomportementalesetcognitives,dontl’usageestofficiellement
recommandépourletraitementdel’étatdestressposttraumatiqueparlaHauteAutorité
delaSanté(HAS)quiintervientdanslavalidationdessoinsmédicaux,depuisjuin2007.
LathérapieEMDRaétédécouverteen1987parunepsychologueaméricaine,Francine
Shapiro,membreduMentalResearchInstitutedePaloAlto.
L’EMDRpermetlaremiseenrouted’untraitementadaptatifnatureld’informations
douloureusesbloquées(parexempleaprèsunchoctraumatique),lamobilisationde
ressourcespsychiquesetlarestaurationd’uneestimedesoidéficiente.
Letraitementdel’informationestunphénomènenaturelde«digestion»desévènements
devieoudesouffrancesexistentiellesparcequ’ilarticule:
•Unebaisseetdoncuneremiseàniveaudesémotions.
•Unerésolutiondesdéséquilibrespsychocorporels.
•Uneintégrationde«souvenirs»pathogènesdanslamémoire,quicessentainsid’être
douloureux..L’EMDRnepeutnieffacer,nichangerlepassé,maispermetqu’ilnefasseplus
mal.
•Unerestaurationdel’estimedesoi.Cemodèleguidelapratiquedel’EMDR.
Qu’est-cequelathérapieEMDR?
LathérapieEMDRestunenouvelleapprochedepsychothérapiequiutiliselastimulation
sensorielledesdeuxcôtésducorps,soitparlemouvementdesyeuxsoitpardesstimuli
auditifsoucutanés,pourinduireunerésolutionrapidedessymptômesliésàdes
événementsdupassé.Cettethérapiepoursuitlemouvementderecherchecliniqueetde
soinsinaugurésparlapsychanalyse,lathérapiecognitivecomportementale,lestraitements
parexposition,lamédecinehumaniste,lesthérapiessystémiquesetlespsychothérapies
brèvescentréessurlapersonne.
LathérapieEMDRaétécrééeàlafindesannées80danslaBaiedeSanFrancisco.Enmoins
de10ans,elleestdevenueundesmodesdetraitementpsychothérapeutiqueduPTSD(ou
ESPT:ÉtatdeStressPost-Traumatique)ayantdonnélieuauplusgrandnombred’études
cliniques.Sesinitialesviennentdesonappellationanglo-saxonne:Eye-Movement
DesensitizationandReprocessing,ouDésensibilisationetRetraitementparlesMouvements
Oculaires,mêmesilaméthodeneselimitedésormaisplusàl’utilisationdesmouvements
oculaires.
LeprotocoledelathérapieEMDRreposesurunensembledeprincipesquisontessentielsà
uneapprochehumanisteetintégrativedelamédecineetdelasanté:laconfiancedansla
capacitéd’auto-guérisonpropreàchacun,l’importancedel’histoirepersonnelle,une
approchecentréesurlapersonne,unpouvoirrestauré,l’importanceduliencorps-esprit,un
bien-êtreetuneaméliorationdesperformances.
PlusieursétudescontrôléesontdémontrélaremarquableefficacitédelathérapieEMDR
pourlarésolutionlesétatsdestresspost-traumatiques,autantchezlesvictimesde
traumatismescivils(viols,accidents,deuils)quechezlesvétéransdelaguerreduVietnam
oulesvictimesdeconflitsdanslespaysenvoiededéveloppement.Defait,àcejour,la
thérapieEMDRestunedesméthodesdetraitementdesétatsdestresspost-traumatiques
lesmieuxdocumentéesparlalittératurescientifique.
LathérapieEMDRetlaDouleurChronique?
LaDouleurchroniqueréduitlaQualitédevieetentraînedépression,anxiétéettroublesdu
sommeil.L’EMDRestefficacepourletraitementpsychologiquedeladouleurchronique:
-réduitlessensationsdouloureuses&prised’analgésiques-réduitlesaffectsnégatifsen
lienavecladouleur,desniveauxd’anxiétéetdedépression-restaurelacapacitéàfaireface
àladouleuretl’estimedesoi
EFFETDEL’EMDRSURLECERVEAU
•LaStimulationBi-latéraleAlternée:principed’attentiondoubleoùlesujetsesenten
sécuritéenétatdestimulationparasympathiquependantleretraitementdesonsouvenir
douloureuxgrâceàlastimulationdeszonessensoriellesauditives,tactilesouvisuelles.
•LaSBApermetlasécrétiond’opiacésnaturelscombinésàl’inhibitiondel’amygdale,
provoquel’améliorationdessymptômesetdessensationscorporelles.Lepatientdistingue
laperceptionsomatiquedouloureuseetlessouvenirsliésémotionnellement.
•Uneactivationaccrueducortexcingulaireantérieuretdel’airepréfrontalegauche,
permetauxfonctionscérébralessupérieuresdel’emportersurlesinformationsprovenant
desstructureslimbiques.
EFFETDEL’EMDRSURLADOULEURETSOUVENIRSTRAUMATIQUES
•Lesignaldouloureuxnedéclencheplusl’évocationdetracesmnésiquesantérieures
stockéesneurobiologiquementenmémoiretemporaireetnonassimilées=commerésultat
dessouvenirstraumatiquescréésdansuncontextestressant,sourcedeladouleurellemême(accident,opération,débutdelamaladie,..)
•Lesmécanismesneurologiquesréduisantladouleur(systèmelimbique)sontactivés.
•Laréponseaffectiveestréguléeetnormaliséefaceauxsignauxdouloureuxetaux
évènementsstressants.Laréponseémotionnelleautomatiqueàlasensationdouloureuse
estdésensibiliséeavecsoulagementdessymptômes.
•Connexionslevéesentresouvenirsetassociationsdouloureuses,lessouvenirsétant
stockésenmémoireàLongTerme,surlemodèledusommeilParadoxal.
INDICATIONSDEL’EMDR
•Douleursetsymptômeschroniques:céphalées,migraines,fibromyalgie,douleurs
neuropathiques,membrefantôme
•ManifestationsPostTraumatiques:troubleanxieux,développementdesymptômes
spécifiquessuiteàl'expositionàunévénementstressantouàunévénementtraumatique
extrêmequiaimpliquéparticulièrementmortet-oumenaceàl’intégritéphysiqueet-ouà
celled’autrui
•Troublesanxieux,dontphobies
•Deuilspathologiques
•Troublesdel’addictionetducomportementalimentaire
•Troublesliésauxtraumasdelavie:petits«t»
•ENFANTS,ADOLESCENTS,ADULTES
REFERENCESETLIENSUTILES
"Eye-movementDesensitizationandReprocessing:Basicprinciples,protocolsand
procedures",publiéparGuilfordPress(2001).FrancineShapiro,Ph.D.
ElleestfondatricedelathérapieEMDR,SeniorResearchFellowduMenloParkResearch
Institute("L’ÉcoledePaloAlto"),etprésidentedel’EMDRInstitute,Californie.Elleareçule
prixSigmundFreuddécernéconjointementparleCongrèsMondialdePsychothérapieetla
villedeVienne(2002).
Voustrouverezencliquantsurlelienci-aprèsdestémoignagesdepatients
http://www.emdrfrance.org/spip.php?article80#T05
Reportagetélévisuel
Encliquantsurlelienci-dessousvouspourrezvoirunreportagesurlathérapieEMDRdu
magazinedelasantédeFrance5:http://www.allodocteurs.fr/actualite-sante-l-emdr-pourtraiter-les-traumatismes-psychiques_2634.html
-L’interventionduDrChristopheMarxdansl’émissionTélématinsurFrance2:
https://www.youtube.com/watch?v=SOBGuMCPwTA
-DeuxarticlesimportantsdansleNewYorkTimesdécriventl’EMDR:FrancineShapiroy
répondauxquestionsdeslecteursetprésentelesdonnéesempiriquesdisponibles.(articles
enanglais):
http://consults.blogs.nytimes.com/2...
http://consults.blogs.nytimes.com/2...
https://www.youtube.com/watch?v=SOB...
https://www.facebook.com/EmdrEuropeAssociation
IsabelleHamaide,psychologueclinicienne
UnitédecoordinationdouleurOctobre2016
Téléchargement