
TocquevilleAssetManagementL.P.
40West57thStreet,19thFloor,NewYork,NY10019|(212)698‐0800|www.tocqueville.com
Page3sur4
Commel’aditLacyHunt(HoisingtonInvestmentManagement):«Ladetteestsusceptiblede
limiterlacroissanceéconomiqued’unemanièredemoinsenmoinslinéaire»(conférenceGrant’s,
04/10/2016).Citonslerapportd’investissementdu4etrimestre2016deHoisington:«Enappliquantdes
politiquesmonétairesetbudgétairesquiconduisentàuneaccumulationdesdettesdanslemonde,les
dépensesdedemainsontavancéesàaujourd’hui.»Danslamêmenote,ilpoursuitencitantWilliamR.
White(économisteàlaBRI):«Plusletempspasse,lefuturdevenantleprésent,pluscescréances
s’alourdissent.»SelonHunt:
«Lapolitiquemonétaireestdevenueasymétriqueenraisondusurendettement.Celasignifiequ’un
assouplissementmonétaireproduitunfaiblestimulus,tandisqu’unlégerresserrementlimitetrès
fortementl’activitééconomique...»
SelonleFMI,ladettetotalehorssecteurfinanciers’élevaità152000milliardsdedollars(225%du
PIBmondial)fin2015,soitunniveauplusélevéquependantlacrisefinancièrede2008,etcechiffre
continued’augmenter.Lapolitiqued’«argentfacile»etdedéficitsbudgétairesprescriteparlesdécideurs
politiquesetlesbanquierscentrauxnepeutfonderla«croissancemondialeauto‐entretenue»telle
qu’envisagéeparlecourantéconomiquedominant.L’«argentfacile»aeupourseuleconséquenceun
accroissementdeladetteetunecroissanceanémique.Nouspensonsquelacroissancen’atteindrajamais
unniveausuffisantsansun«reset»monétaireàl’échellemondiale.Uncoursdel’orbienplusélevéserait
lesignedecetteprisedeconscience.
Lesinnombrablesretombéespositivesquipourraientrésulterduprogramme«pro‐business»de
Trumpserontdifficilesàjauger,selonnous,carlacroissanceanémiquepersistanteaurapourseuleffet
d’accroîtrelesfracturespolitiquesdontlemouvementpopulisteestissu.L’échecdel’actionpublique
actuellenoussembleévident.Sil’économieresteparalyséecommenouslepensons,denouvellesréponses
serontétudiées.Trumpetsesconseillerssontpragmatiques.Ilsn’ontaucuneallégeanceauxpolitiquesdu
passéetontl’opportunitéd’impulserunchangementpositifdurableenréintroduisantl’ordanslesystème
monétaire.Trumplui‐mêmes’estdéclaréfavorableàl’or:
http://www.politico.com/agenda/story/2017/03/donald‐trump‐remake‐federal‐reserve‐monetary‐
policy‐000360
http://seekingalpha.com/article/4044351‐will‐trump‐move‐gold‐standard
Selonnous,ilnedevraitavoiraucunedifficultéàrejeterlafautesurlaFedetsurlesélites
intellectuellesquiontconçulespolitiquespubliquesinefficacesdeces20dernièresannées.L’attraitdel’or
estviscéraletcoïncideaveclesentimentanti‐élitedupopulisme.Tantmieuxpourlareliquebarbare.
Bienentendu,lapossibilitéquel’administrationTrumpredonneàl’orunvéritablerôlemonétaire
n’estquepurespéculationetinférencedenotrepart.Cettespéculationn’estpasuneraisonensoipour
investirdanslemétaljauneoudanslesactionsliées.Nousavonsdéjàlonguementdébattudubien‐fondé
decetinvestissement;icietlà,parexemple.Néanmoins,cetactifresteunepossibilitéiconoclaste,non
conventionnelleetpresquegratuitecomptetenudescoursactuels.Onauraitpuqualifierdemanière
similaireleschancesdecandidaturedeTrumpausoirdu4novembre2016.
Enl’absenced’unétalonmonétairecrédible,nousnedevrionspaséchapperàlaroutineactuelle,
lesdettesaméricaineetmondialeaugmentantàunrythmeplussoutenuquelacroissanceéconomique.
Lesinégalitésderevenus,lastagnationdessalaires,lasurévaluationdesactifsfinanciersetlerecoursàla
spéculationplutôtqu’àl’investissementproductifsontappelésàperdurersouslerégimemonétaireactuel.