4DOC 50 1489/005
CHAMBRE · 4e SESSION DE LA 50e LÉGISLATURE
KAMER · 4e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
20022001
II. — UITEENZETTING MEVROUW MAGDA
AELVOET, MINISTER VAN CONSUMENTENZAKEN,
VOLKSGEZONDHEID EN LEEFMILIEU
Aan de basis van het recht op palliatieve zorg ligt het
recht op zelfbeschikking en het recht op volledige infor-
matie over de gezondheidstoestand. Het betreft een pro-
blematiek die de bevolking zeer nauw aan het hart ligt
en die een weloverwogen en duidelijke wetgeving ver-
dient.
Het wetsontwerp patiëntenrechten dat eerstdaags
wordt ingediend, zal in een ruimer kader dan de pallia-
tieve zorg, de rechten van de patiënt vastleggen.
Dat ontwerp heeft als basisbeginsel dat iedere patiënt,
zonder enig onderscheid op welke grond ook, tegenover
zijn zorgverlener recht heeft op kwaliteitsvolle gezond-
heidszorg die beantwoordt aan zijn behoeften en in over-
eenstemming is met de geldende standaarden en met
een correcte bejegening van zijn menselijke waardigheid
en zelfbeschikking.
Gezondheidszorg wordt gedefinieerd als diensten
verstrekt met het oog op het vaststellen, behouden,
herstellen of verbeteren van de gezondheidstoestand van
een patiënt of om hem bij het sterven te begeleiden.
De patiënt heeft bovendien recht op alle hem betref-
fende informatie over zijn gezondheidstoestand en de
verdere evolutie ervan en over het doel, de aard, de ur-
gentie, de frequentie, de voor de patiënt relevante risico’s,
de tegenaanwijzingen en nevenwerkingen van het
optreden. Ook informatie over de mogelijke gevolgen in
geval van weigering van de toestemming, de financiële
aspecten, de mogelijke alternatieven en andere door de
patiënt of de zorgverlener relevant geachte verduide-
lijkingen moeten voorafgaandelijk en tijdig worden ver-
strekt. De communicatie met de patiënt moet in een
duidelijke en begrijpelijke taal gebeuren.
De patiënt heeft het recht om geïnformeerd, vooraf-
gaandelijk en vrij toe te stemmen in ieder optreden van
een zorgverlener en om de toestemming te weigeren of
in te trekken.
Tot slot is er nog het recht op een zorgvuldig bijge-
houden patiëntendossier, het recht om een vertrouwens-
persoon aan te duiden en het recht op eerbiediging van
zijn weigering toestemming te geven tot een welom-
schreven optreden, wanneer die weigering schriftelijk
gebeurd is toen hij tot een redelijke beoordeling van zijn
belangen in staat was. Ook het recht op klachten-
bemiddeling en de rechten van de wilsonbekwame per-
sonen worden geregeld.
Het ontwerp aanziet uitdrukkelijk het recht op ster-
vensbegeleiding als onderdeel van de gezondheidszorg.
De minister heeft samen met de minister van Sociale
Zaken een palliatief beleidsplan uitgewerkt en reeds
grotendeels uitgevoerd. Het accent wordt gelegd op de
II. — EXPOSÉ DE MME MAGDA AELVOET,
MINISTRE DE LA PROTECTION DE LA
CONSOMMATION, DE LA SANTÉ PUBLIQUE ET
DE L’ENVIRONNEMENT
Le droit aux soins palliatifs repose sur le droit à
l’autodétermination et le droit à une information complète
sur son propre état de santé. Il s’agit d’un problème qui
tient la population à cœur et qui mérite de faire l’objet
d’une législation réfléchie et précise.
Le projet de loi relatif aux droits des patients qui sera
déposé dans les tout prochains jours fixera les droits du
patient dans un cadre plus large que celui des soins
palliatifs.
Ce projet de loi pose comme premier principe que
chaque patient, sans aucune distinction sur quelque base
que ce soit, a droit, de la part de la personne soignante,
à des soins de qualité qui répondent à ses besoins et
qui correspondent aux normes en vigueur, dans le res-
pect de sa dignité humaine et de son droit à l’autodéter-
mination.
Les soins de santé sont définis comme étant des ser-
vices dispensés en vue de constater, de préserver, de
rétablir ou d’améliorer l’état de santé d’un patient ou de
l’accompagner lors de sa mort.
En outre, le patient a le droit de recevoir toutes les
informations concernant son état de santé et l’évolution
de celui-ci et concernant le but, la nature, l’urgence, la
fréquence, les risques importants pour le patient, les
contre-indications et les effets secondaires du traitement.
Les informations relatives aux conséquences possibles
en cas de refus de consentement, aux aspects finan-
ciers, aux alternatives possibles et aux autres précisions
importantes souhaitées par le patient ou le prestataire
de soins doivent être fournies préalablement et à temps.
La communication avec le patient doit se faire dans un
langage clair et compréhensible.
Le patient a le droit, en étant informé, de donner préa-
lablement et librement son consentement à tout acte d’un
dispensateur de soins. Il a en outre le droit de refuser
ledit consentement ou de le retirer.
Enfin, le patient a encore droit à une tenue à jour
rigoureuse de son dossier, à la désignation d’une
personne de confiance et au respect de son refus de
consentir à un acte bien défini, lorsque ce refus s’est fait
par écrit quand il était en état de juger raisonnablement
de ses intérêts. Le droit à la médiation de plainte et les
droits des personnes incapables d’exprimer leur volonté
ne sont pas oubliés dans le projet.
Le projet considère expressément le droit du mourant
à l’accompagnement comme un volet des soins de santé.
Entre-temps, la ministre a élaboré, avec le ministre
des Affaires sociales, un plan de soins palliatifs, dont la
majeure partie a déjà été mise en œuvre. L’accent est