
Potentiels Thermodynamiques
Cours de Thermodynamique - Prรฉpa PC
Hichem Chaabane- E. P. A. M. Sousse - Annรฉe 2010 3/9
๏ฎ๎Si๎le๎systรจme๎est๎susceptible๎de๎cรฉder๎du๎travail๎ร ๎l'extรฉrieur๎๏๎(๎
๎๎ต0),๎alors๎au๎cours๎d'une๎
transformation๎monotherme๎isochore,๎on๎a๎
๏
๎กฒโ๎ต๎ข๎ข๎๏๎|๎ข๎ข|๎ต๎ต๎ข๎ข๎ต๎ต
๏
๎กฒโ๎
๎
Conclusion๎:๎
๎Au๎cours๎d'une๎transformation๎monotherme๎et๎isochore,๎le๎travail๎rรฉcupรฉrable๎๎ข๎ข๎ต๎ต๎ข๎ข๎ต|๎ข๎ข|๎
au๎cours๎de๎l'รฉvolution๎ne๎peut๎excรฉder๎๎ต
๏
๎กฒโ๎:๎๎ |๎ข๎ข|๎ต๎ต
๏
๎กฒโ.๎Ce๎travail๎est๎maximal๎si๎la๎
transformation๎est๎rรฉversible.๎
๎
III๎โ๎1๎โ๎c๎โ๎transformation๎monotherme๎isochore๎spontanรฉe๎
๎
๏ฎ๎Considรฉrons๎un๎systรจme๎fermรฉ๎en๎contact๎avec๎un๎thermostat๎ร ๎la๎tempรฉrature๎๎ข๎ข๎et๎รฉvoluant๎ร ๎
volume๎constant๎(transformation๎isochore).๎
transformation๎isochore๎๎ ๏๎๎ ๎
๎๎๎๎๎๎๎๎๎ต๎ซ๎
๎
๏ฎ๎supposons๎qu'il๎n'y๎a๎pas๎d'autre๎forme๎de๎travail๎(transformation๎spontanรฉe)๎๏๎๎ข๎ข๎ต๎ซ๎
รฉquation๎(2)๎๎๏๎
๏
๎กฒโ๎ต๎ซ๎
pour๎une๎transformation๎รฉlรฉmentaire๎๎ข๎กฒโ๎ต๎ซ๎
๎
๎La๎fonction๎๎กฒโ๎diminue๎jusqu'ร ๎ce๎qu'elle๎ne๎puisse๎plus๎รฉvoluer.๎Elle๎est๎donc๎minimale๎ร ๎l'รฉquilibre.๎
๎
Conclusion๎:๎
๎Pour๎un๎systรจme๎fermรฉ๎n'รฉchangeant๎aucun๎travail,๎la๎fonction๎๎กฒโ๎diminue๎au๎cours๎d'une๎
transformation๎monotherme๎isochore.๎Elle๎est๎minimale๎ร ๎l'รฉquilibre.๎C'est๎le๎potentiel๎
thermodynamique๎des๎systรจmes๎fermรฉs๎en๎รฉvolution๎monotherme๎et๎isochore.๎
๎
Remarque๎:๎
๎
๎๎ข๎ข๎est๎la๎tempรฉrature๎du๎thermostat๎(milieu๎extรฉrieur).๎๎กฒโ๎est๎une๎fonction๎qui๎s'exprime๎ร ๎l'aide๎des๎
variables๎du๎systรจme๎et๎du๎milieu๎extรฉrieur.๎
๎
Application๎1๎
๎
๎Retrouver๎l'รฉnoncรฉ๎de๎Kelvin๎du๎second๎principe๎de๎la๎thermodynamique:๎au๎cours๎d'un๎cycle๎
monotherme,๎un๎systรจme๎ne๎peut๎que๎recevoir๎du๎travail๎et๎fournir๎de๎la๎chaleur.๎
๎
cycle๎๏๎๎ รtat๎initial๎๏บ๎รtat๎final๎๏๎
๏
๎กฒโ๎ต๎ซ๎๎ ๏๎๎ ๎ซ๎ต๎ข๎๏๎๎ le๎systรจme๎reรงoit๎du๎travail๎๎
๎
๏๎pas๎de๎moteur๎monotherme๎
๎
Application๎2๎
๎
๎Un๎morceau๎de๎fer๎ร ๎la๎tempรฉrature๎T1๎est๎jetรฉ๎dans๎un๎lac๎d'eau๎ร ๎la๎tempรฉrature๎To.๎Grรขce๎ร ๎la๎
notion๎de๎potentiel๎thermodynamique,๎vรฉrifier๎que๎la๎tempรฉrature๎finale๎de๎ce๎morceau๎de๎fer๎est๎
รฉgale๎ร ๎celle๎de๎l'eau๎du๎lac.๎
๎
Le๎systรจme๎(morceau๎de๎Fer)๎รฉvolue๎de๎maniรจre๎monotherme๎et๎isochore๎
๏๎๎ on๎potentiel๎thermodynamique๎est๎๎กฒโ๎๎ต๎๎ข๎๎ต๎๎ข๎ข๎กฟ๏๎๎๎กฒโ๎ต๎กฏ๎ข๎ข๎ต๎กฏ๎ข๎๎ข๎๎ข๎ข๏บ๎ข๏ป๎ต
๎กฒ๎ข
โ๎
ร๎l'รฉquilibre๎๏๎ข๎กฒโ
๎ข๎ข๏๎ข๎ญ๎ข๎ข๎ข ๎ต๎ซ๎๏๎๎ ๎กฏ๎ข๎ต๎กฏ๎ข๎ข๎ข๎ซ
๎ข๎ข๎ข ๎ต๎ซ๎๎ ๏๎๎ ๎ข๎ข๎ข๎ต๎ข๎ข๎
๎