#
2#
"
G$(%1@131%&'1-("
"
B-2*/$('"A"!"D-*,;*-1"3&"=H1($")-1'"%$",60-,/$,"<"
Depuis#plus#de#trente#ans,#le#produit#intérieur#brut#(PIB)#de#la#Chine#connaît#une#croissance#moyenne#annuelle#de#plus#de#10#%.#Mais#l'ancien#premier#ministre,#
Wen# Jiabao,# a# très# justement# décrit# cette# impressionnante# performance# comme# "instable,# déséquilibrée,# mal# coordonnée# et# insoutenable",# soulignant# les#
nombreux#coûts#et#défis#économiques,#sociaux#et#environnementaux#qui#l'ont#accompagnée.#
La#Chine#doit#maintenant#choisir#entre#le#modèle#de#croissance#du#passé,#fondé#sur#les#exportations#et#l'investissement,#et#un#nouvel#ordre#économique#plus#
viable.#(…)#
Les#dirigeants#chinois#ont#décidé#de#cesser#d'utiliser#la#croissance#du#PIB#comme#principal#critère#dans#l'évaluation#des#performances#des#responsables#officiels.#
En#effet,#le#XIIe#Plan#quinquennal,#qui#court#jusqu'en#2015,#prétend#faire#basculer#l'économie#chinoise#vers#un#nouveau#modèle#de#croissance#plus#durable,#fondé#
sur#la#qualité#et#l'innovation.#Il#admet#l'éventualité#d'une#baisse#de#la#croissance#du#PIB#à#7#%#dans#le#cadre#de#cette#transition.#(…)#
En#effet,#l'économie#de#la#Chine#connaît#un#ralentissement#significatif#de#sa#croissance#–#qui,#plus#est,#persistant#–#depuis#la#crise#économique#globale#qui#a#éclaté#
en#2008.#En#2012,#la#contribution#du#capital#humain#à#la#croissance#du#PIB#de#la#Chine#a#chuté#à#presque#zéro,#avec#une#accumulation#de#capital#fixe#représentant#
environ#60#%#de#la#croissance#totale.#
Les#investissements#de#capitaux#à#grande#échelle#financés#par#la#dette#ont#fait#grimper#le#rapport#entre#le#crédit#et#le#PIB#du#pays#à#près#de#200#%,#fragilisant#plus#
encore#le#système#financier#–#une#situation#reflétée#par#la#récente#explosion#des#taux#d'intérêt#interbancaires.#
Pour# parvenir# à# une# croissance# du# PIB# plus# équilibrée# et# durable,# les# dirigeants# chinois# doivent# mettre# en# place# un# ensemble# de# réformes# institutionnelles#
profondes,#globales#et#durables,#destinées#à#relancer#la#productivité#par#le#progrès#technique.#
En#particulier,#la#Chine#a#besoin#de#réformes#lui#permettant#de#faciliter#sa#transition#et#d'abandonner#son#modèle#de#croissance#traditionnel#fondé#sur#l'offre.#
Celui<ci#part#du#principe#que#la#construction#d'infrastructures#matérielles#entraîne#automatiquement#une#croissance#de#la#demande.#
C'est# loin# d'être# certain.# Il# se# pourrait# bien# que# la# croissance# du# PIB# ralentisse# précisément# parce# que# ces# investissements# dans# la# production# et# les#
infrastructures,#entrepris#majoritairement#par#les#gouvernements#locaux#et#les#entreprises#d'Etat,#ne#correspondent#pas#à#la#demande#intérieure.#La#Chine#se#
retrouve#donc#avec#un#problème#de#surplus#à#court#terme.#(…)#
La#Chine#doit#cesser#de#se#concentrer#sur#ses#objectifs#de#croissance#du#PIB#et#plutôt#créer#un#environnement#générateur#d'innovation#et#de#concurrence#afin#de#
permettre#aux#forces#du#marché#de#définir#les#prix#et#de#répartir#les#ressources#plus#efficacement.#
L'Etat#deviendrait#alors#un#agent#intermédiaire#qui#faciliterait#le#développement#d'un#ordre#économique#durable#dans#lequel#moins#devient#plus#–#c'est<à<dire#un#
système#dans#lequel#moins#d'intervention#crée#plus#d'opportunités#de#créativité.##
A.#Sheng#et#X.#Gieng,#«#Pourquoi#la#Chine#doit#se#réformer#?#»,#www.lemonde.fr!21/7/2013#<#Traduit#de#l'anglais#par#Frédérique#Destribats#
8*$%'1-(%"I""
1. Rappelez#ce#qu’est#le#PIB#et#la#façon#dont#on#peut#le#calculer#
2. De#quel#phénomène#économique#le#PIB#est<il#l’indicateur#de#mesure#selon#ce#texte#?#
3. Relevez#dans#le#texte#l’ensemble#des#facteurs#qui#expliquent#la#croissance#économique#selon#les#auteurs.#
#
57 8*9$%':2$";*$"3&"2,-1%%&(2$"62-(-/1;*$"<"
J7 8*$33$%"%-('"3$%"2&,&2'6,1%'1;*$%")$"3&"2,-1%%&(2$"62-(-/1;*$"%*,"3-(.*$"+6,1-)$"
A7 K("+H6(-/L($",62$('"
B-2*/$('"E"!"K($"2,-1%%&(2$",62$('$#<#"#Manuel#Hachette#<#Doc#1#–#page#14#–#Questions#1#à#3#et#question#complémentaire#ci<dessous#
8*$%'1-("2-/+36/$('&1,$":#Quel#indicateur#permettrait#de#rendre#compte#l’évolution#des#richesses#produites#et#intégrant#la#croissance#démographique#?"
"
"C>$,212$"A"!"M$%*,$,"3$%"N&,1&'1-(%")9*($"%6,1$"%'&'1%'1;*$"
8*$%'1-(%"I""
1. En#vous#aidant#de#la#fiche#distribuée#en#annexe,#complétez#le#tableau##ci<dessus#
2. Donnez#la#signification#de#chacune#des#valeurs#calculées#pour#l’année#2012#
3. Sans#utiliser#votre#calculatrice,#donnez#le#taux#de#variation#du#PIB#en#valeur#entre#2005#et#2012.#
4. Comparez#les#évolutions#nominale#(en#valeur)#et#réelle#(en#volume)#du#PIB#en#2012.#Y<a<t<il#eu#croissance#économique#?##
"
E7 K($"2,-1%%&(2$"1(6.&3$")&(%"3$"'$/+%"$'")&(%"39$%+&2$"
B-2*/$('"F"!"K($"2,-1%%&(2$"1(6.&3$")&(%"3$"'$/+%"$'")&(%"39$%+&2$#<#"#Manuel#Hachette#<#Doc#3#–#page#15#–#Questions#ci<dessous#
8*$%'1-(%"I""
1. Complétez#le#tableau#ci<dessous#:#